Bu il Azerbaycan mühaciret
poeziyasının görkemlinümayendelerinden olan Almas İldırım
100-cü il dönümündür. Ölke başçısının serencamına esasen,
Sentyabrın 26-dan 29-dek bu elametdar tarixe hesr olunmuş
silsile tedbirler keçirilib.
Almas İldırım acı, teqiblerle
dolu, sürgünlerde ve qürbetde keçen neşeqqetli heyat yaşayıb.
1907-ci ilin martında Bakının Qala kendinde varlı tacir
ailesinde dünyaya gözaçıb. “İttihad”, daha sonra Abdulla
Şaiqin mektebinde tehsil aldıqdan sonra, 1927-ci ilde
Azerbaycan Dövlet Universitetinin Şerq edebiyyatı
fakültesine daxil olub. Amma az keçememiş tacir övladı
olduğu üçün Universitetden xaric edilib. Hemin dövrlerde
Almas İldırım Mikayıl Müşfiq, Hüseyn Cavid, Seyid Hüseyn,
Cefer Cabbarlı kimi yazarlarla paralel edebi fealiyyetle
meşğul olub. Milli ruhlu şeirlerine göre 1928-ci ilde
Dağıtsana sürgün edilib. Sürgünde o, “Dağlardan xatireler”,
“Lezgi elleri”, “Krımda axşamlar”, “Selimxan”, ve “Günah
kimdedir?” şeirini yazıb. Dağıstan’da qaldığı müdetde
“Dağıstan füqerası” adlı qezetde keskin şeirleri ile çıxış
edib. Bundan sonra şair Türkmenistana sürgün edilib.
Aşqabadda onun şeirleri radioda selenib, onlara musiqi
bestelenib. 1932-ci ilde Aşqabadda Ziver adlı Azerbaycanlı
qızı ile evlenib. Daha güclü teqiblere meruz qalan şair
Türkmenistan’dan İrana qaçıb. Serhedde İranlılar onu casus
bilerek 25 gün hebsde saxlayıb, olmazın işgenceler veribler.
Saatlarla sinesine qeder soyuq suda saxlanan Almas İldırımın
böyrekleri sağalmaz xesteliye tutulub. azadlığa çıxandan
sonra şair İrandan Türkiye’ye köçmeye müeffeq olub.
Türkiyede jurnalist, müellim kimi çalışıb, yaradılıcığını
devam edirib Cemi 45 il ömür sürmüş Almas İldırım ömrünün 17
ilini Şerqi Anadolunun eyalet şeheri Elazığ’da yaşayıb. Ömür
boyu Veten hesretile yaşamış, “ Azerbaycan, menim bextsiz
anam oy!” nalesi çekmiş Almas İldırım 1952-ci ilde dünyasını
deyişib Şairin Azerbaycan hesreti şeirlerle yanaşı, üç övlad
yadigâr qalıb. Onun Bakıdakı 100 illik yubileyine şairin
Azer adlı oğlu da qoşulub. Almas İldırım günleri Faxri
Xiyaban ve şehidler Xiyabanının ziyaretile başlayıb.
Tedbirde medeniyyet ve turizm nazirinin müavini Edalet
Veliyev Yazıçılar Birliyinin serdi Anar, Türkiyenin Elazığ
vilayetinin başçısı, vilayetin universitet rektoru şairin
oğlu Azer İldırım, şair ve yazıçılar iştirak edibler. Daha
sonra Tehsil Nazirliyinde, Suraxanı ve Ezizbeyov rayon icra
hâkimiyetlerinde nümayede heyeti ile görüş keçirilib, “
Ateşgah” ziyaret edilib ve Almas İldırım heykeli önünde
poeziya axşamı keçirilib. Şairini muzeyi qarşısında onun
xatire löhvesi vurulub. Sentyabrın 27-de Milli Elmler
Akademiyasında Akademiyanın M. Füzuli adına Elyazmalar
İnstitutunda, Yazıçılar Birliyinde ve Türkiyenin
Azerbaycandakı sefirliyinde qebul-görüşler keçirilib.
Medeniyyet ve İncesenet Unirvesitetinde ise poeziya axşamı
teşkil olunub. Yubiley tedbirleri çerçivesinde Bakının
tarixi yerleri de ziyaret edilib. Almas İldırım günleri
Dövlet Akademik Opera ve Balet Teatrında baş tutan “Almas
İldırım–100” tenteneli tedbirle bitib.