Bizim
Şehrin Divaneleri
Necati Kanter
Manas Yayıncılık, 2013, S.168, Elazığ
“ Bizim Şehrin Divaneleri” adlı eser, Manas Yayıncılık
tarafından Ali Emîrî Efendi’nin aziz hatırasına ithafen
yayınlanmıştır.
“Ukala-yi Mecanin”den olan kişiler, yaşadıkları topluma ayna
tutan deli görünümlü akıllılardır. Tarihe mal olmuş İbrahim
Ethem’ler, Behlül Dana’lar ve Aynalı Babalar, hatta bir
başka yönleri ile de tanıdığımız Neyzen Teyfikler, Rıza
Teyfikler olduğu gibi, kadim Harput’un devamı olan ve
Elazığ’ımızın halk kültürünün renkli simalarından, “Bizim
Şehrin Divaneleri”nin de ibretli hikâye ve menkıbeleri
günümüze kadar bütün canlılığı ile anlatılır.
Yarı belgesel olan bu araştırma çocukluk yıllarımdan bu güne
değin çoğunu görüp bizzat konuştuğum ya da görme
bahtiyarlığına ulaştığım kişilerdi. Anılarımda var olanı
yazmaya çalıştım. Divaneliğin bütün vasıflarını üzerinde
taşımayanlar olsa da, halkımızın gözü ile onlara bakmayı
yeyledim.
Delilerle veliler arasında bir ruh akrabalığı olduğu
söylenir. Öyle olmasa da zahiren bize yansıyan budur. Tabi
deliyi veli, veliyi de deli olarak nitelediğimiz, ya da
tamamen öyle olduğunu düşündüğümüz sanılmasın. Elbette
yazımıza konu olan bu insanların tümü “Ukala-i mecanin”den
değildir. Her birinin ayrı bir özelliği ve güzelliği var.
Onlar bizim şehrin rengiydi. Delisi de velisi de meczubu,
mecnunu ve divanesi de bizim insanımız. Şayet bu güzel
insanların ruhlarını incittiysem yine onların yüksek
müsamahalarına sığınıyorum ve Cenabı Allah’tan af diliyorum.